Osasun mentala, beharrezko eskubidea

Kaixo guztioi, nire izena Leire Valero da, Terapeuta okupazionala Petra Lekuonan, Matiako zentro batean, Oiartzunen (Gipuzkoa). Terapeuta gisa izan dudan esperientzia dibertsitate funtzionalari lotuta dago, eta, azken urteotan, zehazki, osasun mentalari. Horregatik, Osasun Mentalaren Nazioarteko Eguna dela eta, lehen pertsonan kontatu nahi nizueke, hain gogoko dudan terapia okupazionalaren alor honetatik, laguntzeko plazera dudan pertsonengandik ikasi dudan zerbait.

Begiratzen berriz ikasten>/h4>

Nire harreman-esperientziaren arabera, osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonak beren errealitatearekin bat egiten ez duen ikuspegi estereotipatua pairatzen duten kolektiboak dira. Beren esperientziagatik agian, beti kontuan hartzen zaituzten pertsonez ari gara, inor diskriminatzen ez duten pertsonez. Egoera zailak ulertzeko eta horietara egokitzeko gai dira, modu duinean miresteko moduan, eta beren eguneroko errutinetan egunerokoa aberasten duten eta beren bizi-proiektuari lotutako interes partikularretatik abiatzen diren jarduera berriak txertatzeko prest agertzen dira beti.

Horrek guztiak pentsarazten dit haiek gai badira gu aurreiritzirik eta klixerik gabe behatzeko, nola da posible guk gauza bera ez egitea? Zalantzarik gabe, asko dugu ikasteko haiengandik.

Nola egin nion aurre aldaketari?

Mundu honetan kontaktua hartu nuen lehen aldian nire beldurrak nituen. Nire inguruan entzuten nituen gauzak, eta galdetzen zidaten ea gai izango nintzen jarduera produktibo eta esanguratsu bat egiteko haiekin. Bere zirkunstantziekin enpatiza nezake?... Ez dakit norekin topo egingo duzun, ezta nola erreakzionatuko zuten ere.

Baina lantegi okupazionaleko atetik sartu nintzen, eta inguruneak harrapatu ninduen. Irratia sakonean jarrita, "Los 40 Principales" entzunez, batzuk zumezko saskiak txirikordatuz entretenitutako pertsonak, beste batzuk pirografo batekin, batzuk mandalak koloreztatuz, edo egunkaria irakurriz eta mahai-inguru bat eginez. Barreak entzuten ziren, elkarrizketa askotarikoak eta sakabanatuak, azken batean bizitza. Giro horrek hasiera-hasieratik geratzeko gonbita egiten zuen.

Une batean nire beldur guztiak desagertu egin ziren eta neure buruari esan nion: esperientzia honetaz gozatuko dudala uste dut. Ea zer gertatzen den.

Nire esperientzia profesional gisa

Ordutik eta orain arte lan-esparru eta -ingurune askotan egon naiz terapeuta okupazional gisa lanean, eta esparru bakoitza desberdina da, baina baliotsua eta aberasgarria, baina aitortu behar dut osasun mentaleko arazoak dituzten pertsonekin lan egiteak bete nauela gehien, bai maila profesionalean, bai pertsonalean.

Une honetan Petra Lekuonaren Buruko Nahaste Severoa duten Pertsonentzako Egoitza Unitateko kide naiz. Familia handia gara, eta laguntzen diegun pertsonen egunerokotasuna babesten dugu. Bizitza plan indibidual eta pertsonalizatu bati jarraipena ematea eskatzen duen lana, bakoitzaren bizi-proiektua duindu eta bultzatzen duena.

Hemen lantzen ditugu eguneroko bizitzako oinarrizko jarduerak eta jarduera instrumentalak, komunitateko gizarte- eta jokabide-trebetasunak, aisialdi produktiboko jarduerak, bai eta lan-eremuarekin lotutako trebetasunak ere, elkarrekin aurrera egin ahal izateko.

Pertsonei laguntzen diegu, unitatearen barruan zein kanpoan, beren bizitzako esanguratsua mantentzen edo berreskuratzen. Horregatik, honako jarduera hauek sustatzen ditugu:

• Erosketak egitera joatea, zereginaren zati guztiak sekuentziatuz (nola sartu, zer korridoretara joan, nola aukeratu gauzak, prezioak ikusi, kutxa lagungarria erabili).
• Baliabide komunitarioak erabiltzen irakasten diegu, hala nola KZgunea, astelehenero joaten garen zentro publikoak, trebetasun digitalak garatzeko eta Internet modu seguruan erabiltzeko.
• Etxean egiten ditugun jarduerak; esaterako, ostiraletako gure sukaldaritza-tailerra. Bertan, gero eta menu landuagoak egiten ditugu, eta, horri esker, lagun ditugun pertsonak sukaldaritzako benetako kritikoak bihurtu dira.

Azken batean, eguneroko bizitzako jarduerak dira edozein pertsonaren egunerokoa markatzen dutenak.

Oso gogoan dugu pertsona horiek beren egunerokoan dituzten osasun-arazoak guk izan ditzakegula etorkizunean, oharrak hartzen eta beste modu batera bizitzen ikasten dugula, beraiek irakatsi diguten modu batean. Akonpainamendutik, hemendik eta orainetik bizitzen irakatsi digute, egunetik egunera pertsona hobeak izaten saiatuz.

Zortedun jendea gara, eta munduko eguneko leloak dioen bezala, ahaztu gabe zu izan zaitezkeela bihar.