Nire aitak Alzheimerra dauka. Eta orain, zer...?

Juan Carlos dut izena. 42 urte ditut eta bi txikiren aita naiz, bata 6koa eta bestea 3koa.

Zalantza askoren ondoren, azkenean erabaki dut nire bizitza erabat aldatu duen esperientzia bati buruzko lerro batzuk idaztea: nire aitaren Alzheimer diagnostikoa. Espero dut azken hilabete hauetan izan ditugun bizipenak lagungarri izatea antzeko egoerak bizi dituzten eta gaixotasun honen aurrean gaindituak eta bakarrik senti daitezkeen beste pertsona batzuentzako orientazio eta laguntza gisa.

Nire aitak Carlos du izena eta 81 urte ditu. Nikaraguakoa da, baina bizitza erdia darama Madrilen. Duela urte batzuk ama hil zitzaidanean, biok bakarrik geratu ginen.

Urteak pasa ahala, independizatu egin nintzen eta berak bere bizitzarekin jarraitu zuen. Elkar ikusten genuen, baina gutxiago. Oso isila izan da beti, eta apenas kontatzen zidan ezer bere egunerokotasunaz. Bere ibileren misterioa errespetatzen nuen, berarentzat garrantzitsua zela susmatzen nuena.

Orduan iritsi zen zerbait gaizki zihoanaren lehen seinalea. Hospital Princesako dei batek dementzia susmoa adierazi zidan. Aita beti izan da nahiko berezia, eta hasieran esaten zidatena bere "bitxikeriei" egotzi nien.

Hilabete batzuk geroago pandemia.

Aita aspalditik bizi zen etxean hartzen zituen beste nikaraguar batzuekin. Pandemiaren erdian egiten nizkion bisitetan zerbait gertatzen ari zelaren seinale berriak sumatu nituen. Mugimendu handia ikusten nuen, jende ezezagun asko, ez zegoen maskararik, ez zegoen inolako urruntasunik...

Une hartatik aurrera, nire presentzia areagotu nuen, eta aitaren oroimenean (oraintsukoan) etengabeko akatsak sumatu nituen. Bezperan behin eta berriz esan banion ere, ez zuen gogoratzen bilobaren urtebetetzea ospatzeko bila joango nitzaionik. Supermerkatura erosketak egitera joatean, zer erosiko zuen ahaztu eta etxean beste erosketa batzuk pilatzen zituen. Ez zuen gogoratzen zer jan zuen egun hartan. Kafe bat har zezakeen, eta handik 10 minutura ahaztu eta beste bat hartu zezakeen.

Nire aita bere bilobekin

Medikuei dagokienez, eramaten den okerrena itxaroteko hilabeteak izaten dira, harik eta diagnosia egin arte. Gero froga-errosario bat, gure senideak beti ondo onartzen ez dituenak. Horietakoren bat galtzen baduzu (ez da arraroa pertsonak joateari uko egitea), badakizu prozesua are gehiago luzatuko dela.

Horren bidez, tratamendua iritsiko da, eta, nolabait, nolabaiteko lasaitasuna; izan ere, zaintzaileek baldintzatuta ikusten dituzte berme mediko hori izateko laguntza asko.

Alde medikoarekin batera, ezgaiketa-prozesuan aurrera egin genuen. Urtebete behar izaten da normalean, eta pentsa dezakezuen bezala, dilema gogorra planteatzen du, nolabaiteko erruduntasun-sentsazioa ere badakarrena. Denborak, oso jakintsua izanik, beste ikuspegi batetik ikusten zaitu.

Gizarte-zerbitzuekin izan genituen lehen harremanak kalbario bat izan ziren. Haiekin borrokatu behar izan genuen mendekotasuna aitortzeko eta baloratzeko prozesua hasteko. Gomendioa: alde batetik, ezin baduzu aurrera egin, beste bide batzuk jorratzean kontzentratzen ditu energiak.

Epaiketa baten ondoren, egoerari buelta eman zioten kautelazko neurri batzuk lortu genituen. Etxea hustu eta etxea aseguratu ahal izan genuen, "Giltzarrapo birtuala" jarriz erroldan, Herritarren Arretarako Bulegoan. Dozena bat baino gehiago zeuden bi gelako etxe txiki batean erroldatuta. Eta orduan hasi ginen, azkenean, zaintzak nola antolatu planteatzen.

Ez da batere erraza izan. Batzuetan, ezjakintasunagatik eta orientazio faltagatik, pauso faltsuak emango dituzu. Ez galdu indarrik eta denborarik errua zuri edo beste batzuei egozten. Segi aurrera.

Espero izatekoa zenez, Covid-ari aurre egitea egokitu zaigu. Aitak ez du pandemiaren larritasuna ulertu, eta etengabeko erronka izan da dagozkion prebentzio-neurriak har zitzan saiatzea. Bi aldiz kutsatu da. Lehenengoa arin pasatzen dut. Bigarrena grabitatezkoa, Coviden beste aldaera batek eragindako alde biko pneumoniarekin.

Errehabilitazio zentro batean hilabete batzuk eman ondoren, aita bere etxean dago gaur. Hainbeste kontu daude egiteke, non egunerokotasunean bakarrik pentsatzen saiatzen naizen. Beste gomendio bat: lortutako guztiari balioa ematen dio. Beste ikuspegi batekin aurre egiten lagunduko dizu.

Eta lorpen txiki/handi horien artean: etxeko atea aldatu genuen, bitxiak berreskuratu genituen, zorrak ordaindu genituen, mugikorraren zenbakia aldatu genuen dirua eskatzeko deitzen jarraitzen zuten pertsonen deiekin mozteko... eta, garrantzitsua, gizarte-zerbitzuen laguntza lortu dugu. Laguntza hori eguneko zentro batean ematen da, astean hiru egunetan, non berak bere burua eta gorputza lantzen baititu, eta, horri esker, bere zaintzaz arduratzen den pertsonak atseden hartzen du astean zehar, eta niri lasaitasun pixka bat eman dit.

Alde ekonomikoari dagokionez, zure zaintzak zure pentsioa baino gehiago jaten dira. Horri etxeko gastuak, botikak, janaria... gehitzen dizkio. Bai, gaixotasun hau zulo ekonomiko erraldoi bat da familiarentzat.

Hala eta guztiz ere, gaur egun lasaiago ikusten dut, bere bilobekin gozatzen, Retirotik paseatzen, goiz batez bere tarta gustukoena hartzen, ahal zuen guztietan joaten zen lokal horretan... Gaixotasunak aurrera egiten du, baina izugarri pozgarria da oraindik irribarre bat ateratzen diogula ikustea, Gloria Estefan, Amaral, Perales eta abarren kanturen bat entzutean abesten duela, errezitatzeko eta Ruben Dario idolatratuarekin hunkitzeko gai dela. Zein garrantzitsua den bizitza horiei zentzua ematea!

Alzheimerraren Nazioarteko Eguna da gaur. Egun horretan, gizarteari dei egiten zaio egoera horrekin bizi diren pertsonak ez ahazteko. Gogorkeria gorabehera, beren bizitzaz gozatzen jarrai dezaketen PERTSONEZ ari gara. Lana zoragarria da eta sinistu, denboraren zati handi bat oso bakarrik sentitzen gara. Gurekin batera bultzatu behar zaituztegu, ikusgarritasuna emateko eta kasuan kasuko erakunde eta organismoek gaixotasun hau nork duen eta bizitza zaintzen nork uzten duen onartzeko moduko erronka izatea ahalbidetuko duten politikak har ditzaten. Mila esker irakurtzeagatik.